یکی از عوامل موفقیت رسول خدا در گسترش دین اسلام چه بوده است؟

پاسخ شما در قرآن كریم در سوره آل عمران آیه ۱۵۹ بطوردقیق ذكرشده است. خداوند متعال دراین آیه خطاب به پیامبرش می فرماید: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُتَوَكِّلِینَ؛ به (برکت) رحمت الهی، در برابر آنان [= مردم‌] نرم (و مهربان) شدی! و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو، پراکنده می‌شدند. پس آنها را ببخش و برای آنها آمرزش بطلب! و در کارها، با آنان مشورت کن! اما هنگامی که تصمیم گرفتی، (قاطع باش! و) بر خدا توکل کن! زیرا خداوند متوکلان را دوست دارد».

همانگونه كه دراین آیه تصریح شده است،یكی از عوامل اصلی ایمان آوردن مردم و گسترش دین اسلام اخلاق نیكوی پیامبراكرم (ص) ذكر شده است.

عوامل دیگری هم در موفقیت رسول خدا(ص) در گسترش اسلام، مؤثّر بوده است كه به برخی از آنها اشاره می كنم:

- یكی از علل بیشرفت سریع اسلام قرآن كه معجزه پیغمبر است، آن زیبائى قرآن، آن عمق قرآن، آن شورانگیزى قرآن، آن جاذبه قرآن، بدون شك عامل اول است. عامل اول براى نفوذ و توسعه اسلام در هر جا خود قرآن است و محتواى قرآن.

- یكی دیگر از این عوامل، پایداری و استقامت پیامبر بزرگوار اسلام و فداكاری آن گرامی در راه تبلیغ احكام اسلام بود.

- عامل دیگر مجاهدت و فداكاری مسلمانان برجسته‏ ی صدر اسلام - كه در رأس آنان امیرالمومنین علی بن ابی طالب «علیه السلام» قرار داشت - بود.

البته یادآوری این نكته نیز لازم است كه اسلام به دلیل جامعیت تعالیم خود اقتضای پیشرفت و گسترش را داشته است. بر این اساس گسترش اسلام را یك امر طبیعی می‏توان دانست؛ ولی عواملی در تاریخ اسلام به وجود آمد كه مانع گسترش بیشتر تعالیم اسلام گردید.

اگر امامان«علیهم السلام» به رهبری جامعه انتخاب می‏شدند و حق آنان غصب نمی‏شد در مدت كوتاهی اسلام در تمامی جهان گسترش می‏یافت و جهان به تعالیم اسلام گرایش پیدا می‏كرد.