آیا این مطلب صحت دارد که ماجرای غدیر خم برای رفع کدورت برخی از اصحاب با امام علی(علیه السلام) بوده است؟

متاسفانه اهل سنت وقتی از حیث سند نتوانستند ماجرای غدیر را زیر سؤال ببرند، سعی کرده اند محتوای آن را انکار و توجیه و ماجرا را طوری بیان کنند که به انتخاب امام علی(علیه السلام) به عنوان جانشین منجر نشود.

یکی از توجیهاتی که برای این ماجرا بیان می کنند بحث رفع کدورت سپاه یمن از علی(علیه السلام) می باشد. توضیحی که برای این ماجرا می دهند این است که: قبل از مراسم حج علی(علیه السلام) که سرپرست کاروان جمع آوری صدقات و خراج اهل یمن بود در نزدیکی مکه سرپرستی کاروان را به یکی از همراهان خود سپرد و تنها خود را به پیامبر رساند. پس از ملاقات پیامبر وقتی به سوی کاروان بازگشت دید آنان لباسهایی که در اموال به صورت بسته شده بود را باز کرده و برتن کرده اند. امیرالمومنین با ناراحتی لباسها را پس گرفته و به صورت قبل در بسته ها قرار داد. این کار حضرت موجب نارضایتی و خشم عده ای شد؛ به صورتی که وقتی به محضر پیامبر(صلی الله علیه و آله) رسیدند شروع به بدگویی و شکایت از علی(علیه السلام) کردند. اما پیامبر(صلی الله علیه و آله) آنان را از بدگویی در باره علی(علیه السلام) به شدت نهی کرد و به آنها گفت: علی در کار خدا سختگیر است پس او را سرزنش نکنید.(۱)

 

اما اين ادعا که واقعه غدير بخاطر رفع کدورت بوده است، از چند جهت قابل خدشه و مردود است.

 

۱. واقعه بازگشت علي (عليه السلام) از سفر يمن و دلخوريي همراهانش از او در ابتداي مراسم حج بود؛ چرا پيامبر (صلي الله عليه و آله) براي رفع کدورت، چندين روز بعد، يعني در هيجده ذي الحجه و آن هم نه در مکه، بلکه در ميان راه، امام علي (عليه السلام) را تأييد کند؟!

 

۲. اين واقعه بين امام علي (عليه السلام) و تعداد اندکي از کساني که همراه او بودند اتفاق افتاد؛ چرا پيامبر (صلي الله عليه و آله) چنين واقعه کوچکي را بخواهد بين همه مسلمانان مطرح کند. ايشان مي توانست همين مطالب يا مطالب زيادتر ديگري را در بين آن جمع مطرح کند و از امام علي (عليه السلام) دفاع کند. اصولا چرا دلگيري يک عده از انسان هايي که در صورت ديدن رفتار عادلانه آن قدر از شخصي همانند امام علي (عليه السلام) دلگير مي شوند را به پاي همه مسلمانان و اصحاب پيامبر گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله) بگذاريم!؟. علاوه بر اين که طبيعتاً از ديد ديگران که احتمال داشت با تصرف همراهان امام علي (عليه السلام) به آنان نصيبي از اين لباس هاي گران قيمت نرسد، عمل امام علي (عليه السلام)، عملي مقبول و در جهت عدالت بود، بنابراين غير از همراهان امام علي (عليه السلام) بعيد است کس ديگري از اين عمل امام علي (عليه السلام) ناراضي باشد که پيامبر بخواهد با اعلان عمومي همه را از امام علي (عليه السلام) راضي کند.

 

۳. چرا خود پيامبر (صلي الله عليه و آله) در تمام خطبه طولاني غدير، هيچ گاه علت بيان اين خطبه در آن شرايط مکاني و زماني سخت را دلگيري اصحاب از حضرت علي (عليه السلام) بيان نمي کند و حتي کوچک ترين اشاره اي به آن ندارد.

۴. با نگاهي به شرايط زماني و مکاني ايراد خطبه غدير و توقف چند روزه حاجياني که بعد از اعمال خسته کننده و سخت حج براي برگشتن به وطنشان لحظه شماري مي کردند و بيعت زن و مرد با امام علي(عليه السلام)، به خوبي فهميده مي شود که هدف اصلي پيامبر (صلي الله عليه و آله) چيزي فراتر از اين موضوع بوده است.

 

بنابراين اين ادعا که واقعه غدير براي رفع کدورت عده اي از مسلمانان از امام علي(عليه السلام)،آنهم بخاطر عدالتي که آن حضرت انجام داده بودند،ادعايي مضحک و بي پايه و اساس مي باشد.

 

پی نوشت:

۱.  البدایة و النهایة، ابن کثیر الدمشقی، أبو الفداء اسماعیل بن عمر، دار الفکر، بیروت، ۱۴۰۷هـ ق/ ۱۹۸۶م، ج ۵، ص ۱۲۲؛ امام شناسی، حسینی تهرانی، سید محمد حسین، انتشارات علامه طباطبایی، مشهد، ۱۴۲۶هـ ش، چاپ سوم، ج ۶، ص۸۷.