جشن تکلیف چیست و چرا باید سن تکلیف را جشن گرفت؟

عبادات و تکالیفی که از جانب خدای متعال برای ما تعیین شده است، هیچ نفع و فایده ای برای او ندارد. خدای متعال موجودی بی نهایت و دارای تمام کمالات است و هیچ نقص و نیازی ندارد که تصور کنیم فعلی از ما، فایده ای برای او دارد.

خلقت انسان نیز، به دلیل جواد و بخشنده بودن خدای متعال است که انسان را از شیی ای پست و بی مقدار، به موجودی با شعور و دارای قوه شنوایی و بینایی و عقل و ...  تبدیل کرده است:

«هَلْ أَتى‏ عَلَى الْإِنْسانِ حینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَكُنْ شَیْئاً مَذْكُوراً[انسان/۱] هرآینه بر انسان مدتى از زمان گذشت و او چیزى در خور ذكر نبود.»

«أَ لَمْ یَكُ نُطْفَةً مِنْ مَنِیٍّ یُمْنى[قیامت/۳۷] آیا او نطفه ‏اى از منى كه در رحمى ریخته شده، نبوده است.»

و البته بخشیدن این ابزارها به انسان و خلقت خاص او، مقدمه ای از بخشش بسیار بزرگتر به انسان است. چرا که انسان با دریافت این نعمت ها، امتحان می شود و با نشان دادن لیاقت و قابلیت خود، به نعمتی وصف ناپذیر می رسد:

«وَ سارِعُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقینَ[آل عمران/۱۳۳] و شتاب كنید براى رسیدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتى كه وسعت آن، آسمانها و زمین است و براى پرهیزگاران آماده شده است.»

با توجه به این نکات می یابیم که رسیدن به سن تکلیف، یعنی رسیدن به زمانی که خدای متعال از ما عبادات و وظایفی را خواسته است که در قبال آن پاداشی بسیار عظیم به ما می دهد. و این واقعه حقیقتا جشنی بزرگ است.

کسی که توانسته یک شغل خوب و پردرآمد کسب کند، از خوشحالی در پوست خود نمی گنجد با اینکه شغل یعنی لازم بودن کار و تلاش در حالی که هنوز مزدی به دست نیاورده است. پس چرا برای کسب مقام تکلیف شاد نباشیم.  که با توجه به آن مخاطب دستورات الهی قرار گرفته ایم و از ما کار خواسته تا مزدی بسیار به ما بدهد.

در واقع انسان اگر بی نیازی خدای متعال را درک کند و نقش دستورات الهی در سعادت خود را بفهمد، تمام دستورات الهی را منتی بر خویش و لطفی از جانب پروردگار می بیند. و کسی که در مقابل تکلیف الهی، حالت بی میلی دارد، مانند طفلی است که هنوز اهمیت تحصیل را نفهمیده و با فشار والدین به مدرسه می رود. در حالی که همین شخص با رشد و فهم جایگاه تحصیل نیاز به هیچ گونه انگیزه بخشی از جانب دیگران ندارد و خود تمام مشقات و سختی های تحصیل را بر دوش می گیرد. و هیچ بی میلی ای در خویش نمی یابد.