فدک ، غصب فدک ،خلافت حضرت علی

چرا حضرت علی (ع) در زمان خلافتشان فدک را پس نگرفت ؟

علی امیر من است و منم غلام علی

شهر سوال ـ ین گزارش تاریخی درست است که «فدک» در زمان خلافت امیرمؤمنان(ع) پس گرفته نشد و در دست فرزندان حضرت زهرا(س) قرار نگرفت. امام (ع) در زمان خلافتش ضمن نامه‌ای به «عثمان بن حنیف» فرماندار بصره می نویسد :

«بلی کانت فی ایدینا فدک من کل ما اظلته السماء فشحّت علیها نفوس قوم و سخت عنها نفوس قوم آخرین...؛(۱)
آری از آن چه آسمان بر آن سایه افکنده است، «فدک» در دست ما بود. مردمی بر آن بخل ورزیدند و مردمی سخاوتمندانه از آن چشم‌پوشی کردند.»
حال چرا حضرت فدک را به صاحبان اصلی‌اش نداد، دو نوع می‌توان پاسخ داد:
۱ – امام در جریان بیعت و آغاز زمامداریش، به برگرداندن حقوق و اموال (که در دورة حاکمان پیش غصب شده بود) اصرار ورزید و بسیار تأکید کرد. حال پس از رسیدن به قدرت، اگر «فدک» را پس می‌گرفت،‌ به ذهن برخی خطور می‌کرد آن همه اصرار برای خودش بود!
امام نخواست‌ کاری کند که دیگران درباره‌اش این گونه قضاوت کنند و دربارة حضرت بگویند: اعلان پس گرفتن اموال غصب شده و رد آن به صاحبان، مقدمه برای به دست آوردن باغی بود که در زمان خلفا مورد دعوا و گفتگو بود؛ یعنی بگویند: برای این که فدک را تصرف نماید، پس گیری زمین‌ها و مزارعی را که توسط عثمان بخشیده شده بود، عنوان کرد.