چرا خود کشی گناه است؟

سلام
دنیا محل امتحان و رشد انسان هاست و فرار کردن از میدان امتحان مشکلی را حل نمی کند. بلکه باید در آن ماند و با رفتار مناسب خود را رشد داد و استعدادها را شکوفا کرد. و اگر کسی دارای نگاه الهی باشد و زندگی حقیقی را در آخرت بداند، از مشکلات دنیا این گونه زجر نمی کشد. به همین خاطر اولیای الهی که مشکلات و مصائبشان آن قدر سنگین بود که ما نمی توانیم درک درستی از آن داشته باشیم، هرگز این گونه جزع و فزع نکرده اند.

با سلام و تشکر از ارتباطتان با شهر سوال!

در میان تمامی مشکلات و کاستی‌های ما بندگان، دو عامل سبب بروز این گونه احساسات، یا بهتر بگوییم: "تخیلات و گمان‌ها" می‌شود: اول آن که شناخت و معرف ما، نسب به خداوند متعال و هم چنین سایر معارفی چون: دعا، استجابت، توبه و ... کم، ناقص و اغلب غلط است و دوم آن که چون خدا بسیار به ما نزدیک است و بسیار مهربان و کریم است، در ارتباط با او جری و جسور می‌شویم.
آری، خداوند متعال با بنده‌اش رابطه‌ی "محب و محبوب" و "عاشق و معشوقی" بر قرار می‌کند، اما هیچ گاه پسر دایی و دختر خاله‌ی کسی نمی‌شود. لذا باید همیشه ادب "عبد و معبود" و "رب و مربوب" را حفظ کرد. موحدتر، عارف‌تر، محب‌تر و محبوب‌تر از اهل عصمت علیهم السلام کیست؟ در مناجاتش با معشوق، گریه‌کنان عرض می‌کند:
مولای یا مولای، اَنْتَ الْمَوْلى وَاَنَاالْعَبْدُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْعَبْدَ اِلا الْمَوْلى - مولای یا مولای، اَنْتَ الْمالِکُ و اَنَا الْمَمْلُوکُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَمْلُوکَ اِلا الْمالِکُ – مولای یا مولای، اَنْتَ الْعَزیزُ و َاَنَا الذَّلیلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الذَّلیلَ اِلا الْعَزیزُ - مولای یا مولای، اَنْتَ الْخالِقُ وَ اَنَا الْمَخْلُوقُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ اِلا الْخالِقُ - مولای یا مولای، اَنْتَ الْعَظیمُ وَ اَنَا الْحَقیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْحَقیرَاِلاالْعَظیمُ ...
الف – ما انسان‌ها، نوعاً متکبر هستیم. طبعاً هر کس به هر مقداری که "خدابین" نشد، "خودبین و دگر بین" می‌شود، چنان چه ابلیس نیز به خاطر خودبینی‌اش "استکبار" کرد و به خاطر استکبارش رانده شد.
انسان خودآگاه یا ناخودآگاه، خود را مبراء می‌کند و ایراد را به خدای سبحان وارد می‌کند [چنان چه ابلیس گفت: حال که تو مرا اغفال کردی]. خُب این استکبار است. می‌گوید: من هستم، او نمی‌بیند، من صدا می‌کنم، او نمی‌شنود، من او را دوست دارم، او مرا دوست ندارد، من توبه می‌کنم، اما فرقی نمی‌کند و ...؛ اینها همه "استکبار" بنده و نیز افترای به خداوند سبحان (منزه از هر عیب و نقص) است؛ و بعد انسان معترضانه می‌گوید: خوب چرا چنین شد، یا چرا دعایم مستجاب نمی‌شود و ...؟!

ب – خداوند رحمان و رحیم، شنوا و داناست، « وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ » - نه این که فقط صوتی به او برسد، بلکه شنوای بصیر است، « وَهُوَ السَّمِيعُ البَصِيرُ » - هم حکیمِ با خبر است « وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ » و هم لطیفِ با خبر است « أَلَا يَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ - آيا كسى كه آفريده است نمى‏داند؟ حال آن كه او باريك‏بينِ آگاه است / الملک ۱۴»
حال وقتی گفته می‌شود: مرا نمی‌بیند، صدایم را نمی‌شنود، مرا دوست ندارد و ...، یعنی چه؟ یعنی از یک سو عدم شناخت او؛ و از سوی دیگر دروغ و افترا بستن به او – یعنی انسان با این باورها و تخیلات، به او سوء ظنّ می‌برد و جزو ظالم‌ترین‌ها می‌شود و بالتبع راه هدایت و باب استجابت و رحمت را [اگر چه ناخودآگاه] به روی خودش می‌بندد.
«وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لاَ يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ» (الأنعام، ۲۱)
ترجمه: و كيست ستمكارتر از كسى كه بر خدا دروغ بندد، يا آيات او را تكذيب كند؟ بى‏ترديد ستمكاران رستگار نمى ‏شوند.

جمع‌بندی:
*- پس ابتدا لازم است که خدا را بشناسیم و به او ایمان آورده و باورش کنیم. اغلب این تخیلات اشتباه، ناشی از ضعف یا کلاً عدم شناخت، ایمان و باور او توسط خودمان است.
*- سپس لازم است که دست از تکبر خودآگاه یا ناخودآگاه خودمان برداریم. به جای آن که به خدا شک کنیم، نسبت به خودمات تردید و تجدید نظر کنیم. به جای آن که [العیاذ بالله] او به او تهمت بزنیم، خودمان را متهم کنیم.
*- هر وقت احساس کردیم که او از ما دور شده است، بدانیم که خودمان از او دور شده‌ایم، و الا او به بندگانش از رگ گردن نیز نزدیک‌تر است. همه حالات و حتی وسوسه‌های درونی ما را می‌داند، چه رسد به نیازهای‌مان را.
*- هر گاه احساس کردیم که او ما را نمی‌بیند و یا صدای ما را نمی‌شنود، خود را از این جایگاه تکبر پایین بیاوریم و بفهمیم این ماییم که او را نمی‌بینیم و دعوتش را لبیک نمی‌گوییم. بدانیم که ما اصلاً او را صدا نمی‌کنیم، بلکه حاجت خود را صدا می‌کنیم و نام او را به یدک می‌کشیم.
*- هر گاه احساس کردیم که توبه‌ی ما اثر و فایده‌ای نکرد، بدانیم که پس توبه نکرده‌ایم. چون توبه یعنی بازگشت و انسان هر گاه باز گردد، باز گشته است و او "توّاب" است، یعنی بسیار به بندگانی که حتی به او پشت کرده‌اند، نظر لطف و رحمت می‌اندازد، چه رسد به تائبین.
*- هر گاه احساس کردیم که نظر رحمتش را برگردانده، متوجه شویم که او "ارحم الراحمین" است، پس ماییم که خود را از شمول رحمتش خارج می‌کنیم.
*- هر گاه حضورش را احساس نکردیم، بر غفلت خود و پر کردن بیت اللهِ و حرمِ دل از بت‌ها توجه کنیم، بر عدم احساس حضور خود در محضرش اذعان کنیم، نه این که گمان کنیم لابد او حضور ندارد که ما احساسش نمی‌کنیم! این چه غرور و تکبری است؟!
*- هر گاه خیال کردیم که او ما را دوست ندارد، به خود نگاه کنیم که "هستیم"، پس ما را دوست داشته که خلق کرده است. ما را دوست دارد که با این همه معصیت، به حیات‌مان خاتمه نداده و یا در همین دنیا رهایمان نکرده و معذب‌مان ننموده است، وگرنه حتی دغدغه‌ی این که ما را دوست دارد یا ندارد نیز نداشتیم و کلاً او را فراموش می‌کردیم.
خلاصه آن که ایراد از ماست و نباید به خدا افترا ببندیم. گفت: "گر گدا کاهل بوَد، تقصیر صاحبخانه چیست؟" و در نظر داشته باشیم که از بزرگ‌ترین معاصی نزد خداوند متعال که همچون شرک است و هرگز آن را نمی‌بخشد، یأس و ناامیدی از رحمت اوست. چرا که این خودش بزرگ‌ترین افترا به خداوند رحمان و رحیم است.
دقت کنیم که صفا، صمیمت، اخلاص، مبحت و خلاصه عشق و عاشقی با خداوند سبحان، در بندگی متجلی می‌گردد و نه در گردنکشی.

موفق باشید.

پاسخ :
با سلام وتشکر .
متن مورد نظر تان ملاحظه شد ، گرچه منظور تان دقیق روشن نیست که در پی طرح چه پرسشی هستید .
در هر صورت در باب شناخت نا پسندی پدیده خود کشی این پاسخ دقیق تر است :
خودکشی از گناهان کبیره است و تنها گناهی است که هیچ گاه فرصت توبه و جبران ندارد.
از دیدگاه اسلام، مالک همه چیز از جمله انسان، خداوند است؛ اوست که حق تصرف در جهان و انسان را دارد. آن جا که او رخصت دهد، مجاز و جایى که او اذن ندهد، غیرمجاز است.
از جمله این موارد، کشتن انسان است. در این موضوع هیچ تفاوتى بین خودکشی و دیگر کشى نیست، چرا که این کار سلب حق حیات از خود و یا دیگرى است.
خدا انسان را از این امر برحذر داشته، مى‏فرماید:
«من قتل نفساً بغیر نفس او فساد فى الارض و فکانما قتل الناس جمیعا؛ (۱) آن کس که انسانى را بدون این که قاتل باشد و یا در زمین فساد کند بکشد، گویا همه مردم را کشته است». مرگ و حیات یک نفر، اگر چه مساوى با مرگ و حیات اجتماع نیست، اما شباهتى به آن دارد، از این‏رو در جایى که اذن خداوند نیست، انجام دادن آن حرام و گناه است.
در نگرش الهى، از آن جا که خداوند، خالق انسان است و تمام هستى او از خدا است، هیچ کسى نه حق کشتن دیگرى را دارد و نه حق کشتن خود را. این بدان جهت است که از دیدگاه اسلام و همه مکاتب الهى، حیات، موهبتى الهى و حقى خدادادى است.
از این‏رو هرگاه این حق وسیله‏ایى براى قتل نفوس دیگر یا باعث فساد در جامعه و برهم زدن نظم شایسته حاکم بر جامعه شود و افرادى در صدد محاربه با نظام الهى برآیند، این حق به نفع دیگران سلب مى‏شود. (۲)
بنابراین در نگرش الهى، «حق حیات»، عطاى الهى است که مسئولانه به انسان عطا شده است. پس باید اولاً در حفظ آن مراقب بود؛ چه این که «حیات» فقط «حق» افراد نیست بلکه حفظ آن، «تکلیف» آنان نیز مى‏باشد.
ثانیا: چون مالک اصلى این حق، خداوند متعال است و در مواردى که این عطاى الهى، باعث سوء استفاده افرادى واقع شود، از آنان سلب مى‏شود (مانند حکم قصاص، رجم یا اعدام که خشونت‏هاى قانونى مى‏باشند).
هم او که «حیات» را داده است مى‏گوید: در این موارد «باید سلب نمود».
با توجه به تحلیل مذکور به یک آیه درباره حرمت شدید «خودکشى» اشاره مى‏شود:
خداوند مى‏فرماید:
«ولا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیما و من یفعل ذلک عدوانا و ظلما فسوف نملیه نارا و کان ذلک على الله یسیرا؛ خود را مکشید زیرا خداوند به شما مهربان است. هر کس چنین کارى را از روى عداوت و ستم انجام بدهد، به زودى او را در آتش مى‏اندازیم».(۳)
بنا بر این خودکشی امری ناپسند، مردود و زشت است. انسان عاقل حتی در بدترین وضع، با جان خود معامله نمی‌کند و آن را به بازی نمی‌گیرد، بلکه با صبر و متانت و توکل به خدا از چنین مهلکه ایی می‌گریزد.
نداشتن هدف، تضعیف پایه‌های اعتقادی،‌ ناکامی و شکست در رسیدن به بعضی از خواسته ها، از دست دادن انگیزه، افسردگی بیش از حدّ و مزمن، نبود امید و توقعات بیش از حدّ، از عوامل جدّی زمینه ساز برای خودکشی است.
انسان‌های ضعیف النفس خودکشی را راه چاره می‌دانند؛ اینان دنیا را برای خود، مکانی دائمی می‌پندارند و در صورت ناکامی و بروز مشکل، همه چیز را تمام شده پنداشته و برای فرار از آن به خودکشی روی می‌آورند.
اما آنها از این نکته غافلند که بعد از خودکشی در پیشگاه خدا با گناهی بزرگ و غیر قابل بخشش حاضر و به عذابی بزرگ دچار می‌شوند و راه هرگونه بازگشت و جبران را به روی خود بسته می‌بینند.
قتل نفس از گناهان کبیره است و فرقی بین کشتن خود یا دیگری نیست! کسی که انتحار(خودکشی )می کند، تمام عقوبت هایی که بر قتل نفس مترتب می شود، برای او هم هست.
امام صادق (ع) با استناد به همین آیه می فرماید :
هر کس عمدا خودکشی کند، برای همیشه در آتش جهنم عذاب خواهد شد.(۴)
افزون بر این، امام باقر (ع) نیز فرموده اند:
مؤمن به هر بلایی مبتلا می شود و با هر نوعی مرگ می میرد، ولی خودکشی نمی کند.( ۵)
تقویت ایمان و باورهای دینی و مطالعه در مورد قیامت و معاد می‌تواند در جلوگیری از پوچی گرایی و تصمیم‌های غلط، مؤثر باشد.

پی‌نوشت‌ها:
۱. مایده (۵) آیه ۳۲.
۲. ر. ک: همان، آیه ۳۲ و ۳۳ و بقره (۲) آیه ۱۷۸ و ۱۷۹ و۲۱۷.
۳. نساء (۴) آیه ۲۹ و ۳۰.
۴. وسایل الشیعه ، ج ۱۹، بیروت ، ص ۱۳، ح ۲ و ۳.
۵.همان.

با سلام
آیه ای که شما بدان اشاره کردید مربوط به آیات ۲۹ و ۳۰ سوره نساء هست .
وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُمْ رَحِيماً سپس در ذيل آيه، مردم را از قتل نفس بازمى‌دارد و ظاهر آن به قرينه جمله‌ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُمْ رَحِيماً:" خداوند نسبت بشما مهربان است" نهى از خودكشى و انتحار مى‌باشد، يعنى خداوند مهربان نه تنها راضى نميشود ديگرى شما را به قتل برساند بلكه به خود شما هم اجازه نمى‌دهد كه با رضايت خود خويشتن را به دست نابودى بسپاريد، در روايات اهل بيت ع نيز آيه فوق به همين معنى" انتحار" تفسير شده است‌.
در ابتدای آیه ۲۹ خداوند مومنان را از روابط ناسالم اقتصادی و حرام خواری و تصرف ناحق در اموال یکدیگر نهی کرده و در ادامه ، به بحث نهی از خودکشی پرداخته است .
ممکن است این سوال پیش بیاید كه چه ارتباطى ميان مسئله" قتل نفس" و" تصرف باطل و ناحق در اموال مردم" وجود دارد؟! پاسخ اين سؤال روشن است و در حقيقت قرآن با ذكر اين دو حكم پشت سر هم ، اشاره به يك نكته مهم اجتماعى كرده است و آن اينكه اگر روابط مالى مردم بر اساس صحيح استوار نباشد و اقتصاد جامعه به صورت سالم پيش نرود و در اموال يكديگر به ناحق تصرف كنند، جامعه گرفتار يك نوع خودكشى و انتحار خواهد شد، و علاوه بر اينكه خودکشی های شخصى افزايش خواهد يافت، انتحار اجتماعى هم از آثار ضمنى آن است. حوادث و انقلاب‌هايى كه در جوامع مختلف دنياى معاصر روى داده، شاهد گوياى اين حقيقت است .
و از آنجا كه خداوند نسبت به بندگان خود، مهربان است به آنها هشدار مى‌دهد و اعلام خطر مى‌كند كه مراقب باشند مبادا مبادلات مالى نادرست و اقتصاد ناسالم، اجتماع آنها را به نابودى و سقوط بكشاند.

وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِيهِ ناراً" و هر كس از اين فرمان سرپيچى كند و خود را آلوده خوردن اموال ديگران به ناحق سازد و يا دست به انتحار و خودكشى زند، نه تنها به آتش اين جهان مى‌سوزد بلكه در آتش قهر و غضب پروردگار نيز خواهد سوخت" و اين كار براى خدا آسان است (وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً) [۱]
پی نوشت :
۱- سوره نساء/ آیه ۲۹ و ۳۰.

سلام
به نظر می رسد، شما باید در معیارهایتان بازنگری کنید.
شاید شما زندگی دنیا را اصل می دانید و هر سختی دنیا را به معنای بدبختی گرفته اید و هر گونه نقیصه مادی را به معنای بی توجهی خدا محسوب کرده اید.
حال آنکه مومنان به خدای متعال، دنیا را محلی برای گذر و دورانی بسیار کوتاه در مقابل آخرت می بینند. و مال دنیا را به معنای توجه خدا نمی گیرند کما اینکه اولیای الهی از همه بیشتر بلا و سختی دیده اند.
و در پایان اینکه اگر با این افکار نماز شب می خوانید، نباید از بی اثر بودن نماز شب تان تعجب کنید.

بحث گناه خودکشی، بیشتر مربوط به عالم غیر مادی و جهان پس از مرگ است.
و کسانی که با آیه و روایت کاری ندارند، چگونه می خواهند از نظر خدا بگویند و ادعای دیگران در این زمینه را تخطئه کنند؟
خدا فرموده امتحان می کنم، و در سختی ها باید ایمان مان را نشان دهیم و هیچ مجوزی نداریم که خودمان را بکشیم.

برای بخش های ابتدایی کلام تان به نظرم باید به مشاور مراجعه بفرمایید. طبیعتا من قبول ندارم که مشکلات شما در مقابل جهنم اصلا قابل مقایسه باشد. کما اینکه بعید می دانم شما بدترین مصائب عالم را داشته باشید. اما به هر حال بعید است شما این سخن را به سادگی بپذیرید. و بیان مشکلات دیگران برای آنکه بدانید وضعیت شما خیلی بد نیست نیز چندان فایده ای ندارد. چون شما مشکل خود را با تمام وجود حس می کنید اما نسبت به مشکل دیگران نهایتا چیزی می شنوید و تصور ساده ای پیدا می کنید. حتی اگر حاضر باشید که گوش کنید و بخواهید که کمی درک کنید.
اما آنچه لازم است من جواب دهم، دو خط انتهایی مطلب شماست.
ما هرگز نگفته ایم که در این دنیا خدا عدالت را برقرار کرده است. در این دنیا خدا انسان را جانشین خود ساخته است و به او اختیار داده، و ممکن است کسی در حق دیگری ستم کند و بی عدالتی شود. عدالت خداوند در روز قیامت معنا می یابد که هر کسی جزای کار خود را می یابد. و البته اگر کسی عظمت زندگی اخروی را بداند، می داند این دنیا پشیزی ارزش ندارد که قابل مقایسه با آخرت باشد.

سلام
خوب بود مشاهدات خود را در حال ياد شده ذکر مي نموديد تا برسي مي شد که با آموزه هاي ديني تطابق را دارد يا متفاوت است ؟
چون بر عکس شما بسياري ديگر از مشاهدات نظير ي آنچه براي شما رخ داده ياد مي کنند و مي گويند مطابق داده هاي ديني بوده است .
در هر صورت شما براي درک عميق تر از معارف ديني در باره مبد ومعاد وساير مسايل خوب است با يک کار شناس دين پژو ه مراجعه وبه کمک او آموزه هاي ديني را در باره مسابل درک نماييد چون براي هر رشته قرار است به کار شناس مربوطه مراجعه شود مثلا خود در ماني ضررش بشتر از نفعش است .
براي سهولت کار تان سوالات وشبهه هاي خود را از همين مطرح نماييد تا پاسخ لازم و مناسب تقديم شود و خود درماني معرفتي ننماييد چون خود درماني معرفتي ضررش يشتر از خود درماني جسماني است به قول جناب حافظ :
قطع اين واديه ي بي همرهي خضر مکن
ظلمات است بترس از خطر گمراهي .

دوست گرامي، سلام؛ از اعتمادتان به اين مجموعه از شما تشکر مي کنيم. نمي دانيم چه رابطه اي با مادرتان داريد؟ چرا رابطه تان آشفته است؟ چرا او شما را سرزنش مي کند؟ ولي مي دانيم که تا چه حد از اوضاع ناراحت هستيد. به شما حق مي دهيم که ناراحت باشيد. ولي با اين توضيحات کم نمي توانيم کمکي به شما کنيم. توصيه مي کنيم در مورد مشکلات و رابطه اي که با مادر و دوستان داريد بيشتر توضيح دهيد تا بيشتر با هم همفکري کنيم. يقينا خيلي ها چنين احساساتي را در زندگي تجربه مي کنند. سن شما سن حساسي است و البته راهکارهايي نيز براي سازگاري با خانواده مي توان طراحي کرد.