تاریخ

کلمه «ولی» دارای معانى گوناگون است. به نظر می‌رسد کلمه «ولی» در این زیارت‌نامه به معنای دوست‌دار یا ناصر به کار رفته است. بکارگیری این معنای از ولی در مورد هر مؤمنی نیز جایز است، چنان‌که در برخی روایات وارد شده است.

شهر سوال ـ اسلام به طور کلی با سنت هایی که عقلانی و حسنه می باشند، هیچ مخالفتی نداشته و آنها را نفی نمی کند. حضرت علی (ع) هنگامی که مالک اشتر را به منطقه مصر اعزام می کند، به او توصیه می کند که در مقابل سنت های آن منطقه این گونه موضع گیری کند: «وَ لَا تَنْقُضْ سُنَّةً صَالِحَةً عَمِلَ بِهَا صُدُورُ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ اجْتَمَعَتْ بِهَا الْأُلْفَةُ وَ صَلَحَتْ عَلَیْهَا الرَّعِیَّةُ وَ لَا تُحْدِثَنَّ سُنَّةً تَضُرُّ بِشَیْ‏ءٍ مِنْ مَاضِی تِلْكَ السُّنَنِ فَیَكُونَ الْأَجْرُ لِمَنْ سَنَّهَا وَ الْوِزْرُ عَلَیْكَ بِمَا نَقَضْتَ مِنْهَا[۱] و آداب پسندیده ‏اى را كه بزرگان این امّت به آن عمل كردند، و ملّت اسلام با آن پیوند خورده، و رعیّت با آن اصلاح شدند، بر هم مزن، و آدابى كه به سنّت‏هاى خوب گذشته زیان وارد مى ‏كند، پدید نیاور»

پـیـشـواى چـهـارم، انـسانى کامل و برگزیده حق و در همه جهات اخلاقى، عبادى و علمى به اوج کـمـال رسـیـده و نمونه مجسم و عینى قرآن و رسول خدا(ص) بود. در دوران سیاه حکومت اموى که ارزشهاى انسانى و فضائل اخلاقى به فراموشى سپرده شده بود آن امـام هـُمـام، چـون خـورشـیـدى فـروزنـده درخـشـیـد و وجـودش مـجـمـع هـمـه فـضائل و ارزشهاى فراموش ‍ شده گردید.

هنگام ولادت امام حسين(ع)، حضرت فاطمه(س) بيمار گشت و شير ايشان خشك شد، تا اين كه از شير دادن ناتوان گشت؛ از اين رو پيامبر اكرم(ص) مُرضِع و دايه اي طلب كردند، ولي يافت نشد؛ پس خود آن حضرت به حجره ي حضرت فاطمه(س) آمدند و انگشت ابهام خويش را در دهان حضرت سيدالشهدا(ع) گذاردند و او هم مي مكيد و حتي بعضي نقل كرده اند كه زبان مبارك را در دهان امام حسين(ع) مي گذاشت و آن حضرت مي مكيد.

در روایتی امام رضا(ع) علت این کنیه را اینگونه بیان فرمودند: آیا می دانی پیامبر (صلی الله علیه السلام) نسبت به همه امت از جمله علی (علیه السلام) بمنزله پدر است؟ گفتم بله. فرمود: آیا میدانی علی (علیه السلام) تقسیم کننده بهشت و دوزخ است؟ گفتم بله. فرمود: از این رو به او گفته می شود ابوالقاسم چون پدر قاسم بهشت ودوزخ است.