اخلاق و عرفان

شهر سوال ـ مسأله بیکاری در جامعه متوجه بسیاری از افراد است و شما سعی کنید با تلاش و کوشش از راه منطقی به حل مسأله خودتان بپردازید البته باید نگرش خودتان را نسبت به نوع کار اصلاح کنید و بدانید که:

شهر سوال ـ ممکن است حال خوش را از ما بگیرند، چون به ما لطف دارند. چرا که اگر کم ظرفیت باشیم، این حال خوش ما را به بی راهه می اندازد و فکر می کنیم کسی هستیم و عجب در ما رخنه می کند : «فكر مى ‏كنم این حال خوش، كه ملائكه نازل مى ‏شوند، حال خود من است و من آنها را مى‏ آورم و مى ‏برم. منم كه حالت و توجهى دارم. منم كه درها به رویم باز است! همین كه این معنا آمد، توقع هم مى ‏آید و كم كم داد و ستد شروع مى‏شود و آدمى آن ربط بین عبد و ربّ و آن فقر مستمر و غناى محمود را نادیده مى ‏گیرد.»[۲]

شهر سوال ـ روزی پیامبر‌(صلی الله علیه وآله) در میان اصحاب خود، برای تبیین «صراط مستقیم»، خط مستقیمی را روی زمین ترسیم نمود در دو طرف آن خطوط کج و معوجی را کشید سپس (با اشاره به خطور کج و معوج) فرمود: هر کدام از این راه ها شیطانی دارد که به آن دعوت می‌کند و آنگاه آیه قرآن را تلاوت فرمود:‌‌« وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیمًا فَاتَّبِعُوهُ وَلاَ تَتَّبِعُواْ السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِیلِهِ[انعام/۱۵۳] و این است راه راست من. از آن پیروى كنید و به راه‏هاى گوناگون مروید كه شما را از راه خدا پراكنده مى‌‏سازد»[۱]

شهر سوال ـ قرآن بارها و بارها به انسان هشدار می دهد که متوجه دشمنی شیطان باشد و فریب او را نخورد: «لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ [بقره/۱۶۸] و پیروى از گام‏هاى شیطان نكنید، كه او براى شما دشمنى آشكار است.»

شهر سوال ـ عرفا در مورد روان انسان گاهی « نفس » تعبیر میکنند و گاهی « قلب » و گاهی « روح » و گاهی « سر ». تا وقتی که روان انسان اسیر و محکوم شهوات است «نفس» نامیده میشود، آنگاه که میرسد که محل معارف الهی قرار میگیرد « قلب » نامیده میشود، آنگاه که محبت الهی در او طلوع میکند « روح » خوانده میشود، و آنگاه که به مرحله شهود میرسد « سر » نامیده میشود. البته عرفا به مرتبه بالاتر از « سر » نیز قائلند که آنها را « خفی » و « اخفی » مینامند.