اخلاق و عرفان

از نظر اسلام انسان اجازه ندارد گناهان (کوچک یا بزرگ) خود را در مقابل دیگران بازگو کند و اسرار خود را فاش نماید. چون آبروی و ارزش انسان ها آنقدر زیاد است که اعتراف به گناه تنها باید در پیش گاه پروردگار متعال آنهم به جهت توبه و درخواست بخشش باشد.

حقوق مالى در اسلام از اهمیت ویژه‏اى برخوردار است و باید در رعایت این حقوق، بسیار دقت كرد ؛ چه اینكه اگر اندكى از مال دیگران تضییع گردد و وى راضى نشود ؛ به هیچ‏ وجه با توبه و پشیمانى پاك نمى‏ گردد! امام صادق علیه‏ السلام مى‏ فرماید: «اولین قطره خون شهید، كفاره گناهان او است ؛ مگر بدهكارى كه كفاره آن اداى آن است».

خشم و غضب در واقع يك حالت نفسانى و درونى است كه آدمى را وادار به رفتارى پرخاشگرانه و غلبه و انتقام نسبت به ديگرى مى ‏كند. البته اصل «قوه غضب» در انسان وجود دارد و در حفظ و بقاى وى نقش به سزايى ايفا مى ‏كند؛ اما اين قوه نيز مانند ساير قواى نفسانى بايد كنترل و در جهت صحيح از آن استفاده شود و از افراط و تفريط نسبت به آن اجتناب گردد؛ زيرا افراط در آن موجب ناكارآمدى فكر و عقل مى‏ شود و خطرات و خسارات جبران ناپذيرى را در پى دارد.

حسود باید بداند آنچه در جهان از طرف خداوند برای انسان قرار داده می شود، امتحان الهی است و امتحان گاهی با نعمت و گاهی با سلب آن است. بنابراین کسی که از طرف خداوند به او نعمت داده شده، با نعمت امتحان و آزمایش می شود و آنکه از او سلب شده نیز مورد آزمون الهی است.

توکل بر خدای سبحان، درجاتی دارد که یکی از آنها این است که در تمامی امور به آنچه خدای سبحان برایت فراهم ساخته، اعتماد کنی؛ پس به آنچه برای تو انجام داده، خشنود باشی و بدانی که او در خیر و عنایت به تو، کوتاهی و درنگ نکرد و بدانی که در امر، حکم از آن اوست. پس با واگذاری آن امر به خدا بر او توکل کن.