برای فهم صحیح نظر یک گوینده نمی توانیم تنها به بخش کوچکی از گفتار او توجه کنیم. بلکه باید ابعاد مختلف سخن او را ببینیم تا به درک صحیح و کاملی برسیم. ... یک نکته مهم در این بیانات سه گانه، توجه دادن به توحید است. ... کته دیگر تفاوت جایگاه هر کدام از عوامل است که زاویه نگاه خاصی، عامل بودن آن را معنا می کند.
تفسیر و علوم قرآن
اگر در قسمتهایی از دین سهل انگاری کنیم مصداق یومن ببعض و یکفر ببعض هستیم ؟
ایمان عده ای تنها برای سوء استفاده از دین است. به همین دلیل تنها بخش هایی که مورد علاقه شان است را می پسندد و به باقی بخش ها کافر می شوند.
آیا قرآن کران و لال ها را انسان های پستی می داند که برای مذمت از واژه کر و لال استفاده می کند؟
کر و لال حقیقی، کسی است که حواس درک کننده را دارد و از آنها استفاده نمی کند.
آیا مسلمانان می توانند از کفار کمک بگیرند و از ابزارهای آنان استفاده کنند؟
آموختن علم از کفار، استفاده از پزشکان غیر مسلمان، در صدر اسلام رایج بوده و خدای متعال نیز از رابطه خوب با کفاری که مخاصمه ندارند، نهی نمی کند.
با توجه به چاپ غلط یا دستکاری شده بعضی از قرآن ها، چگونه ادعای عدم تحریف قرآن را دارید؟
شهر سوال ـ روشن است که عده ای در قرآن دست برده و تغییراتی در آن ایجاد می کنند. و اگر اندکی جستجو کنیم خبرهایی از این دست بسیار است. مثل چاپ قرآن با حذف یک حزب، چاپ قرآن با اغلاط فراوان ، چاپ قرآن با حذف آیات جهاد و ... تا چاپ قرآنی که به شرک دعوت می کند!
آیا شیخ کلینی معتقد به تحریف قرآن بود؟
شهر سوال ـ بیان این گونه سخنان نوعی تهمت و افترا به شمار می آید. شیخ کلینی در مقدمه کتابش به صراحت عقایدش را بیان نموده و نه تنها سخنی از تحریف قرآن نگفته است، بلکه قرآن را باقی مانده رسول (ص) بعد از وفاتش شمرده که همین به معنای عدم تحریف است. و فرموده که قرآن در کنار وصی رسول (علیهما السلام) سبب هدایت و اتمام حجت بر مردم می باشد. ایشان در بخشی از مقدمه کتاب خویش می نویسند:
قرآن و زوجیت موجودات
«زَوْجَیْنِ [یعنی] دو صنف كه هر یكى زوج دیگریست از حیثیت شكل مانند مرد و زن و یا به جهت تعاقب [پشت سر هم قرار گرفتن] چون لیل و نهار و شمس و قمر و ربیع و خریف و شتا و صیف و یا به جهت مخالفت ذاتى چون نور و ظلمت و رطب و یابس [خشک] و سهل [دشت] و جبل [کوه] و بر این قیاس سما و ارض و بر و بحر و جن و انس و غیر آن و یا بطریق مخالفت صفاتى چون حلم و قهر و سقم و صحت و غنا و فقر و ضحك و بكا و موت و حیات مراد آنست كه آنچه آفریدهایم به طریق زوجیة آفریده ایم»
آیا به اعتقاد مسلمانان، آهن از آسمان نازل شده است؟
شهر سوال ـ اما مساله قابل توجه این است که با فهم صحیح بیان قرآن، تلقی صحیحی از این تعبیر داشته باشیم. و منظور را به اشتباه برداشت نکنیم. بحث نزول آهن به این معنا نیست که از آسمان فیزیکی چند کیلو آهن به زمین افتاده باشد و خدای متعال آن را هدیه ای از جانب خود دانسته باشد.
قرآن چگونه کتابی است؟ رمزی؟ ساده و روشن؟ یا تمثیلی و محتاج تاویل؟
شهر سوال ـ هر سخنی که قرآن گفته، بر معنای عرفی خود دلالت می کند و ما می توانیم معنای ظاهری آن را حجت بدانیم. اگر مطالب قرآن تماما به شکل رمزی بود، طبیعتا توسط افراد زیادی صحیح درک نمی شد. و آنها به گمراهی می افتادند. در حالی که قرآن برای جلوگیری از انحرافات آمده و غرض اصلی آن هدایت بشر است. پس به عنوان مثال اگر قرآن سخن از معاد می گوید، واقعا معاد را مد نظر دارد و نمی توان ادعا کرد که منظور قرآن از بیان این مطالب چیز دیگری است.
آیا شهید مطهری داستان قرآن درباره حضرت آدم (ع) را سمبلیک می داند؟
شهر سوال ـ برای درک صحیح این مطلب باید معنای سمبلیک را مد نظر قرار دهیم. اگر بیان سمبلیک به این معنا باشد که ظاهر مطلبی که نقل می شود، هیچ واقعیتی ندارد، و تنها معنای رمزی آن مد نظر است، شهید مطهری هرگز چنین مطلبی را نمی پذیرند.
آیا خطای حضرت آدم (ع) ما را نیز گناهکار کرده است؟ چرا این قدر بر داستان آدم تاکید شده است؟
شهر سوال ـ از دید شخصی، خطیئه آدم، قطعا بر ما اثر سوء نگذاشته و این از اصول قطعی است. و تکرار داستان آدم(ع) در باغ بهشتی، و بیان مشروح آن در همه ادیان، به جهت عبرت گیری و درس آموزی است. که فرزندان آدم بدانند، ۱-تخطی از خواست خدای متعال به ضرر آنهاست، ۲- شیطان دشمن درجه یک آنهاست، ۳- اگر خطا بکنند، خدای متعال مسیر بازگشت را نبسته است و ... .
آیا نظر قرآن بنا بر خلق آسمان بعد از زمین، مغایر با نظریه بیگ بنگ نیست؟
شهر سوال ـ «هُوَ الَّذی خَلَقَ لَكُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً ثُمَّ اسْتَوى إِلَى السَّماءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ؛[بقره/۲۹] او خدایى است كه همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، براى شما آفرید سپس به آسمان پرداخت و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود و او به هر چیز آگاه است.»
آیا به نظر علامه طباطبایی، کوروش همان ذوالقرنین است؟
شهر سوال ـ درباره ذوالقرنین باید توجه داشت که قرآن به هیچ عنوان مصداقی را برای آن بیان نکرده است. و مفسرین قرآن تنها با استناد به تاریخ و یافتن شباهتهایی با ذوالقرنین، احتمالاتی را درباره مصداق آن بیان کرده اند. مثلا با توجه به بحث ساختن سد توسط ذوالقرنین، کسی را می توان مصداق آن معرفی کرد که در زندگی خود چنین کاری را انجام داده باشد و ... .
صرفه در قرآن به چه معناست؟
شهر سوال ـ قرآن در آیاتی مخالفان و منکران را تحدی کرده که قرآن یا سوره هایی نظیر این کتاب بیاورند، و از این طریق و با نشان دادن عجز مخالفان از انجام دادن چنین کاری، نشان داده است که قرآن از جانب خدای متعال است. در اینکه کسی نتوانسته سوره ای نظیر قرآن بیاورد، اتفاق است. اما همین واقعه دو نوع تبیین شده است.
