ماجرای سوزاندن قرآنها توسط عثمان چیست؟

ماجرا آتش زدن قرآن ها توسط عثمان از این قرار است که:
پس از رحلت پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ عده اي از صحابيان به جمع آوري و مرتب ساختن سوره‎هاي قرآن اقدام كردند و هر يك جداگانه مصحفي براي خود تهيه نمودند. بدين ترتيب اختلاف قرائت‎ها و تعداد مصحف‎ها رو به فزوني گذاشت. حذيفة بن يمان درجريان بازگشت از جنگ ارمنستان و آذربايجان و مشاهدة اختلاف مسلمانان در قرائت قرآن موضوع را با سعيدبن عاص در ميان گذاشت كه مردم حمص قرائت خود را بهتر مي‎دانستند. همان گونه كه مردم دمشق و كوفه و بصره نيز در مورد قرائت خود بر همين عقيده بودند.[۱] وي اين موضوع را با مردم كوفه كه اصحاب وطرفداران ابن مسعود بودند در ميان گذاشت كه بين او و ابن مسعود درگيري لفظي بوجود آمد. حذيفه تصميم گرفت موضوع را با عثمان در ميان بگذارد و در ملاقات با عثمان از وي خواست كه به اين امر رسيدگي كند تا امت اسلامي در كتاب خود به بلاي خانمان سوز اختلاف گرفتار نشوند. پس ازهشدار حذيفه، عثمان با مشورت و به دست آوردن نظر صحابيان براي به انجام رساندن اين امر انجمن تشكيل داد. اين انجمن به جمع‎آوري مصاحف از مناطق گوناگون و مقابلة آنها با يكديگر و سرانجام نگارش مصحفي واحد پرداخت كه نسخه‎هايي از آن تكثير و به شهرهاي مكه، يمن، بحرين، بصره، شام و كوفه فرستاده شد و يك نسخه به عنوان نسخة امام درمدينه نزد عثمان نگهداري مي‎شد. سپس عثمان دستور سوزاندن ديگر مصحف‎ها را داد و مردم را ملزم به قرائت بر طبق اين مصحف‎هاي خاص كرد.[۲] از آنجا كه اين كار عثمان مورد انتقاد قرار گرفت و حتي پس از مرگ وي نيز ادامه يافت. عالمان اهل سنت بر آن شدند تا به توجيه اين كار وي بپردازند كه او با مشورت صحابيان دست به اين كار زده است.[۳]

پي نوشت ها:
[۱] . ابن اثير عزالدين؛ الكامل في التاريخ، بيروت، داربيروت لطباعة و النشر، ۱۳۸۵ ق، ‌جلد ۳، ص ۱۱۱.
[۲] . الحافظ ابي الخير محمد بن محمد الدمشقي (ابن جوزي)؛ النشر في القرائات العشر، بيروت، دارالكتاب عربي، بي‎تا، ج ۱، ص ۷.
[۳] . حجتي، سيد محمد باقر، تاريخ قرآن كريم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، چاپ ششم، ۱۳۷۲.
 

کلمات کلیدی: 

دیدگاه‌ها

باسلام
پس در این میان نقش امام امیرالمومنین علی ع چه خواهد شد . مگر ایشان قرآن را جمع آوری و تنظیم نکرده بودند؟ در اینجا همه چیز که بنام عثمان تمام شده؟

تصویر پاسخگوی تاریخی

با عرض سلام و ادب.

بنابر دلایل و شواهد موجود اصل جمع آوری قرآن که در زمان خود رسول خدا(صلی الله علیه و آله) جمع آوری شده بود. عثمان تنها کاری که کرد،یکی کردن نسخه ها و جلوگیری از اختلاف قرائات بود.

اما در مورد قرآنی که توسط امام علی(علیه السلام) جمع آوری شده بود:
در مصحف حضرت علی علیه السلام قرائت آیات طبق قرائت پیامبراکرم صلی الله علیه و آله که اصلی ترین قرائت بود، ثبت شده بود و هرگز برای اختلاف قرائت درآن راهی نبود. بدین ترتیب راه برای فهم محتوا و تفسیر صحیح آیه هموار بود.

خصوصیت دیگر مصحف حضرت علی علیه السلام این بود که مشتمل بر تنزیل و تأویل بود، البته در حاشیه مصحف. این حواشی بهترین وسیله برای فهم معانی قرآن و دفع بسیاری از مبهمات بود.

اين مصحف مشتمل بود بر اسباب نزول آيات، مكان نزول آيات و نيز اشخاصي كه در شأن آنها آياتی نازل گشته بود.

وقتی علی(علیه السلام) مصحف را نزد بزرگان صحابه آورد،آنها آن را نپذیرفته و به آن حضرت گفتند که ما را به این مصحف نیازی نیست.
سليم بن قيس هلالي از سلمان فارسي روايت كرده است كه چون اميرالمومنين(ع) با بي وفايي مردم روبرو شد، در خانه نشست و به جمع و تاليف قرآن پرداخت و پس از اتمام آن از خانه بيرون آمد [و به روايت يعقوبي اوراق قرآن را بر شتري حمل كرد] و نزد مردمي كه در مسجد بودند رفت و خطاب به آنان فرمود:

«پس از درگذشت پيامبر به جمع‌آوري قرآن مشغول شدم تا اينكه آن را در يك جا جمع آوردم، خداوند آيه‌اي از قرآن بر پيامبرش (ص) نازل نكرده، مگر آنكه من آن را گرد آورده‌ام و آيه‌اي از قرآن نيست مگر آنكه پيامبر (ص) بر من قرائت كرد. و تاويل آن را به من آموخت، فردا نگوئيد كه ما از چنين امري غافل بوديم آنگاه مردي از بزرگان قوم ايستاد و گفت آن را باز ببر، كه ما را به آن نيازي نيست و آنچه از قرآن پيش ماست، ما را از آنچه تو مي‌گوئي بي نياز مي‌كند، حضرت علي (ع) فرمودند: قسم به خدا كه از اين پس، هرگز آن را نخواهيد ديد».

و بعضي بر اين عقيده‌اند و روايات هم به اين مطلب اشاره دارد كه آن مصحف به عنوان ميراثي نزد امامان است و از امامي به امام ديگر مي‌رسد.[۱]

پی نوشت:
[۱]. آموزش علوم قرآني ترجمه التمهيد في القرآن، ترجمه ابومحمد وكيلي، مولف محمدهادي معرفت، چاپ اول، ۱۳۷۱ش، انتشارات تبليغات اسلامي قم، ج ۱، ص۳۵۲.

"عالمان اهل سنت بر آن شدند تا به توجيه اين كار وي بپردازند "
نیازی به عالم نیست.هر انسان عاقلی می داند اگر عثمان اینکار را نمی کرد تفرقه بیشتر می شد و اینکار او ستودنی است.

سلام
شاید این فعل سرانجام خوبی داشت(هر چند کنون برخی از اهل سنت بر آن باورند که قرآن ما با آنها متفاوت است) اما نحوه صورت گرفتن فعل اشتباه بود. سوزاندن قرآن تا آنجا که من اطلاع دارم فعلی حرام است.عثمان میتوانست قرآن ها را جمع آوری کند و آن ها را دفن یا در آب جاری رها کند و یا طرق دیگر.

تصویر پاسخگوی اعتقادی

بی تردید سوزاندن قران حرام است .
چه این که بی شک قران موجود بین همه مسلمانان هیچ گونه تفاوتی باهم ندارد

نظرات