معاد شناسی

عدالت خدا در بهشتی یا جهنمی کردن انسان ها، با توجه به تفاوت شرایط محیطی آنها چگونه است؟

عدالت خدا

شهر سوال ـ «وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لی‏ عِنْدَكَ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ وَ نَجِّنی‏ مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنی‏ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ [تحریم/۱۱] خداوند براى مؤمنان، به همسر فرعون مثَل زده است، در آن هنگام كه گفت: پروردگارا! خانه‏اى براى من نزد خودت در بهشت بساز، و مرا از فرعون و كار او نجات ده و مرا از گروه ستمگران رهایى بخش!»

آیا زبان بهشتیان، عربی است؟

شهر سوال ـ آنچه بسیار روشن و واضح است، اینکه اسلام، مبارزه ای جدی و قاطع علیه نژاد پرستی داشته و با هر گونه تفاخر قومی و قبیله ای مبارزه کرده است و به جای آن عواملی واقعی برای برتری شمرده است:

آیا قرب و منزلت کسی که در سختی، ایمانش را حفظ می کند، به اندازه قرب و منزلت کسی است که در آسایش ایمان داری می کند؟

ایمان داری

شهر سوال ـ و به همین دلیل است که مثلا امام حسن (ع) علیرغم اینکه می توانستند، سواره به حج بروند، اما با پای پیاده به حج مشرف می شدند!

آيا روايتي وجود دارد كه مردگان از ظهر پنجشنبه تا ظهر جمعه آزاد هستند و به خانواده خو سر ميزنند؟

آمدن اموات

شهر سوال ـ آنچه درباره آمدن اموات به دیدار بازماندگان مطرح است، این است که بر اساس روایات، ارواح مردگان هر چند گاهی به اذن خداوند به دیدار خانواده‌شان می‌آیند و آن ها را می‌بینند. اگر سرگرم کارهای خوب بودند، شادمان می‌شوند. اگر گرفتار کارهای بد بودند، ناراحت می‌شوند. اما اینکه در چه ساعتی و یا چه زمانی و یا هر چند گاهی می‌آیند، روایات‌‌ها متفاوت است. در برخی روایات هر هفته ذکر شده و در برخی هر ماه یک بار و در برخی سالی یک بار.

آیا در روز قیامت فقط به حساب انسان ها رسیدگی میشود؟

 انسان

شهر سوال ـ آنچه روشن است اینکه جنیان نیز در روز قیامت، در حسابرسی با انسان مشترک هستند. چون جن ها نیز مانند انسان مخاطب دستورات دینی هستند و تکلیف الهی به دوششان است. بنابراین پاداش و عقاب برای آنها مساله ای کاملا طبیعی است:

در روز قیامت بغیر از انسان، چه موجودات دیگری ظاهر خواهند شد؟

شهر سوال ـ وَ یَوْمَ یَحْشُرُهُمْ جَمیعاً یا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ؛ و روزى كه همگان را گرد آورد و گوید: اى گروه جنیان، شما بسیارى از آدمیان را پیرو خویش ساختید.

آیا در روز قیامت غیر از انسان، موجودات دیگری نیز حضور دارند؟

قیامت

شهر سوال ـ تمام موجوداتی که در زندگی انسان، به گونه ای شاهد اعمال انسان بوده اند و در روز قیامت اقامه شهادت خواهند کرد. این قسم بسیار گسترده است و زمین و شب و روز و ... همه را شامل می شود:
«وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أُولئِكَ یُعْرَضُونَ عَلى‏ رَبِّهِمْ وَ یَقُولُ الْأَشْهادُ هؤُلاءِ الَّذینَ كَذَبُوا عَلى‏ رَبِّهِمْ أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمینَ؛[هود/۱۸] اینان را به پروردگارشان عرضه خواهند داشت و شاهدان گواهى خواهند داد كه اینانند كه بر پروردگارشان دروغ مى‏ بسته‏ اند. هان، لعنت خدا بر ستمكاران باد.»

منظور از آتش جهنم چه می باشد چه سنخیت با آتش دنیوی دارد؟

 آتش دنیوی

شهر سوال ـ قطعا آتش دنیا نمونه ای بسیار کوچک از آتش جهنم می باشد. و برای اینکه ما نمونه ای از آن آتش در اختیار نداریم، فهم دقیق آن برایمان ممکن نیست. آتش جهنم، آتشی است که ماده احتراقش خود انسان یا سنگ است:

آیا در روز قیامت فقط به حساب انسان ها رسیدگی میشود؟

شهر سوال ـ آنچه روشن است اینکه جنیان نیز در روز قیامت، در حسابرسی با انسان مشترک هستند. چون جن ها نیز مانند انسان مخاطب دستورات دینی هستند و تکلیف الهی به دوششان است. بنابر این پاداش و عقاب برای آنها مساله ای کاملا طبیعی است:
«وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ؛[ذاریات/۵۶] جن و انس را جز براى پرستش خود نیافریده ‏ام.»

آیا گناهی که شکل ظاهری یکسانی دارد، برای همه عقوبت یکسان دارد؟

گناه

شهر سوال ـ در گناه هر چقدر خباثت بیشتری وجود داشته باشد، در عذاب شدت بیشتری خواهد بود. به عنوان مثال گناه زنا، بسیار قبیح است و عذاب سختی دارد. اما مجازات جوانی که با وجود شهوت قوی به این گناه آلوده شده، بسیار متفاوت است با مجازات پیری که شهوتش فروکش کرده و به این گناه آلوده می شود. به گونه ای که در روایات گفته شده، چنین کسی (پیر زناکار) بدون حسابرسی مستقیم به جهنم می رود.[۱]