آیا مطابق قرآن مردان از زنان برتر هستند؟

از نظر اسلام جنسیت هیچ ربطی به ارزش انسانی افراد ندارد و قرآن به این حقیقت اشاره می کند که انسان ها که همه از یک زن و  مرد آفریده شده اند و می فرماید ملاک ارزش فقط تقوای الهی است.

 يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ (۱۳حجرات) اى مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم و شما را تيره ‏ها و قبيله ‏ها قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد (اينها ملاك امتياز نيست،) گرامى‏ ترين شما نزد خداوند با تقواترين شماست خداوند دانا و آگاه است!

راه عمل نمودن و کسب مدارج کمالی نیز برای زن و مرد هموار بوده و هر کدام اجر عمل خود را دریافت می کنند:

مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ (۹۷ نحل) هر كس كار شايسته‏اى انجام دهد، خواه مرد باشد يا زن، در حالى كه مؤمن است، او را به حياتى پاك زنده مى‏ داريم و پاداش آنها را به بهترين اعمالى كه انجام مى‏ دادند، خواهيم داد.

و یک زن می تواند تا آنجا مدارج تعالی را طی نماید که الگو و نمونه برای تمام مومنان باشد:

وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لي‏ عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ وَ نَجِّني‏ مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّني‏ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمينَ (۱۱ تحریم) و خداوند براى مؤمنان، به همسر فرعون مثَل زده است، در آن هنگام كه گفت: «پروردگارا! خانه‏اى براى من نزد خودت در بهشت بساز، و مرا از فرعون و كار او نجات ده و مرا از گروه ستمگران رهايى بخش!

اما نباید بین ارزش انسانی و تقسیم وظایف و نقش های اجتماعی خلط کرد. در جامعه باید افراد نقش های مختلفی داشته باشند تا در کنار یکدیگر بتوانند همه نیازها را تامین کنند و امور اجتماع به سامان برسد. همان گونه که ممکن نیست همه در جامعه دکتر یا نانوا و ... باشند، در خانواده نیز ممکن نیست همه نقش یکسانی به عهده داشته باشند.

مرد که بیشترین حضور در بیرون از خانه را داشته و جامعه را بهتر می شناسند و وظیفه صیانت و حفاظت از خانواده را دارد و تامین معاش نیز بر دوش آنهاست، یک جایگاهی دارد. و زن که کانون عاطفه و احساس است و فرزندآوری توسط طبیعت به دوش او گذاشته شود، جایگاه متفاوتی دارد.

با توجه به همین تفاوت ها، احکام متفاوت متعددی جعل می شود. مثلا فرزندان باید بیشترین احترام را به مادر بگذارند، اما مدیریت منزل با مرد است و قرآن نیز می فرماید قوام خانواده با مرد تامین می شود:

الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى‏ بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ(۳۴ نساء) مردان، سرپرست و نگهبان زنانند، بخاطر برتريهايى كه خداوند (از نظر نظام اجتماع) براى بعضى نسبت به بعضى ديگر قرار داده است، و بخاطر انفاقهايى كه از اموالشان (در مورد زنان) مى‏ كنند.

 البته این مدیریت به معنای رفتار مستکبرانه و خودسرانه نیست بلکه در مواردی قرآن صریحا دستور به مشورت برای رسیدن به تصمیم می دهد:

فَإِنْ أَرادا فِصالاً عَنْ تَراضٍ مِنْهُما وَ تَشاوُرٍ فَلا جُناحَ عَلَيْهِما (۲۳۳ بقره) و اگر والدین، با رضايت يكديگر و مشورت، بخواهند كودك را (زودتر) از شير بازگيرند، گناهى بر آنها نيست.

کما اینکه ظلم به زن را بدترین ظلم ها خوانده است و از عقوبت سخت آن در قیامت پرهیز داده است. نکته شایان توجه نیز اینجاست که بشر عموما به شکل طبیعی همین راه را می رود. از همین رو جنبش هایی مثل جنبش فمنیست ها نیز به نفع زنان نخواهد بود. خصوصا که با خصیصه های ذاتی زن مقابله می کند و صریحا در مواضع خودشان مادری و توانایی فرزند آوری زن را بزرگترین مشکل او می دانند و آرمان آنها تبدیل کردن زن به یک مرد است، نه شکوفا نمودن استعدادها و توانایی های ذاتی زن که مسیر کمال هر موجودی از همین طریق است.