چگونه دل سخت را نرم و اشک چشم را برای اهل بیت روان کنیم؟

در پاسخ به مطالب ذيل توجه كنيد:
۱- احساسات و عواطف و رقت قلب در همه افراد يكسان نيست و عوامل زيادي در شدت و ضعف آن دخالت دارد. عوامل زيادي مانند نوع اب و هوا و غذا و شرايط جسمي و نيز شرايط محيطي و خانوادگي و نوع تربيت و روحيات والدين و اعضاي خانواده و ميزان مدر شدت و ضعف احساسات نقش دارند.
۲- حقيقت انسان قلب او است و قلب, يعني مركز تبدل و تحول و انقلاب و دگرگوني. هيچ گاه انسان از تحول و تبدل خالي نيست. هر حالتي قابل تبدل است و انسان مي تواند با همت و تلاش خود را به هر صورتي كه اراده كند تغيير دهد.
تا انسان اهل محبت نباشد اشکش جاري نمي شود.
۳- عامل مهمي كه از نظر روايات در خشك بودن چشم و گريه نكردن نقش مهمي دارد و مانع اصلي اشک ريزي در مصيبت و محبت اهل بيت ع است، گناه و معصيت است كه موجب قساوت قلب و خشكيدن چشنه اشك مي شود.
۴- نقطه مقابل قساوت قلب شرح صدر است و هر كدام از شرح صدر و تنگي و قساوت قلب عواملي دارد، مهمترين عوامل قساوت قلب گناه و غذاي حرام و همچنين جهل، لجاجت، جدال، مراوده، هم نشيني با بدان و فاجران و مجرمان، دنيا پرستي و هوا پرستي و پر سخني است. در حديثي از امام صادق (ع) مي خوانيم: «خداوند متعال به حضرت موسي (ع) وحي فرستاد كه اي موسي! از فزوني اموال خوشحال مباش و ياد مرا در هيچ حال ترك مكن، چون فزوني مال غالبا موجب فراموش كردن گناهان است و ترك ياد من قلب را سخت مي گرداند». (تفسير نمونه ج ۱۹، ص ۴۲۸)
در حديث ديگري از زبان حضرت عيسي مسيح(ع) مي خوانيم «لا تكثروا الكلام بغير ذكر الله فتقسو قلوبكم ، فان القلب القاسي بعيد من الله ؛ بدون ذكر خداوند زياد سخن نگوييد كه موجب قساوت و سختي قلب است». (تفسير نمونه، ج ۲۳، ص ۳۴۲)

براي بدست آوردن رقت قلب بايد اسباب و عللي را با دل آميخته و عجين كرد كه پاره اي از اسباب رقت قلب اينها هستند:
۱- اجتناب از گناه :
۲- زهد در دنيا:
۳- ترك آرزوهاي دراز:
۴- كم خوري :
۵- تأسف طولاني بر غفلات گذشته و هلكات آينده :
از آن جا كه خزانه عاطفه نيز براى خود محملى مى‏ طلبد بعد از مدتى (على الخصوص براى شما كه قبلا اين حالت را داشته ‏ايد) بازگشت مى‏ كند و اين بازگشت عاطفه و رقت قلب محصول مبارزه با علت هايي است كه باعث قساوت قلب شده است. بنابراين اصلا نبايد نگران باشيد فقط سعى كنيد حوزه‏ هاى عاطفه و احساسات را تقويت نماييد.
نكته ديگر آن است كه شما در ابتداى سنينى قرار گرفته ‏ايد كه در برخورد با امور اجتماعى و مردم از اين به بعد نمى‏ توانيد صرفا احساسى باشيد و به دليل اقتضاى سنى عقل مى‏ خواهد جايگاه خود را پيدا كند و جولان بدهد وعاطفه شما گاهى مانع مى ‏شود. پيشنهاد مى‏ كنيم اجازه دهيد عقل كار خودش را انجام دهد فقط شما جايگاهى ويژه براى ابراز احساسات خود پيدا كنيد؛ مثلا مى‏ توانيد قطعه شعرى از حافظ زمزمه كنيد بخصوص در تنهايى يا به صورت فرادا(و نه جمعى) حدود ۵ تا ۱۰ دقيقه شب‏ جمعه بعد از نماز عشا بعضى عبارات (به نظر شما دلپسند) دعاى كميل رابخوانيد. تنهايى در اين صورت معنادار مى‏ شود رفته رفته رقت قلب پيدا خواهيد كرد.

لازم به ياد آوري است كه از جمله عواملي كه در قساوت و يا رقت قلب موثر است نوع خوراكي ها و غذاها است. برخي غذاها موجب سخت شدن دل و برخي موجب رقت آن مي گردد. در روايات آمده كه خوردن عدس موجب رقت قلب مي گردد و دل انسان را نرم و رقيق مي سازد.
ياد مرگ و يادآوري سفر حتمي مرگ و احوال و حالات انسان پس از مرگ و رفتن به قبرستان به مدت كوتاه و تأمل و انديشه در اوضاع مردگان نيز تأثير محسوسي در رفع قساوت قلب و تأمين رقت قلب دارد.

همان طور كه مي دانيد گريه بر امام حسين (ع ) از واجبات نيست ولي مسأله گريه و عزاداري براي حضرت سيدالشهدا از بافضيلت ترين اعمال است و فلسفه هاي سازنده و تربيتي متعددي از جمله :
۱- زنده داشتن ياد و تاريخ پرشكوه نهضت حسيني ,
۲- الهام بخش روح انقلابي و ستم ستيزي ,
۳- پيوند عميق عاطفي بين امت و الگوهاي راستين ,
۴- اقامه مجالس ديني در سطح وسيع و آشنا شدن توده ها با معارف ديني ,
۵- پالايش روح و تزكيه نفس ,
۶- اعلام وفاداري نسبت به مظلوم و مخالفت با ظالم و... .

و اما براي درمان خشكي چشم راه هاي زير نيز مفيد است :
- پرهيز از گناه ,
- بيداري سحر و تلاوت قرآن ,
- روزه داري و پرهيز از پرخوري و پرخوابي ,
- شركت در مجالس موعظه و نصيحت ,
- مطالعه احوال بزرگان و شيفتگان حضرت حق .