آیا جبرئیل بر امامان نیز نازل شده و با ایشان صحبت می کرده است؟

وحی به امامان

وحى رسالى (وحى به معناى اخص) از مميزات نبوت است؛ ولى هرگونه نزول و سخن گفتن فرشته وحى، به آن معنا نيست و غير از ائمه(ع) نيز قرآن مواردى را ياد مى‏كند كه كسانى مانند همسر زكريا فرشتگان را ديده و سخنشان را شنيده ‏اند. قرآن در اين باره مى‏ فرمايد كه چون همسر زكريا سخن فرشته را در مورد بشارت فرزند (اسحاق و يعقوب) شنيد، خنديد و گفت: واي بر من، آيا در اين پير زالى مى ‏زايم و اين شوهر من نيز پير است؟ اين چيز عجيبى است»،[۱]
اين آيه به خوبى نشانگر آن است كه غير از پيامبران نيز ممكن است كسانى فرشته را ببينند يا كلام او را بشنوند. در روايات متعددى است كه فرشتگان در موارد خاصى از جمله هر هفته و در شب قدر، بر امام زمان(عج) نازل مى ‏شوند. بنابراين وحى به معناى عام‏ترى كه شامل نزول و مكالمه فرشته (با رؤيت يا بدون رؤيت) باشد اختصاص به پيامبر ندارد؛ ولى وحى پيامبرانه - كه در آن انگيزش و بعثت و ارائه شريعت الهى است - مخصوص پيامبران است.

وحي به امامان (ع):
براساس روايات، امامان دست آموز الهام غيبي اند. آنان صداي غيب را مي شنوند اما فرشته را نمي بينند، به خلاف پيامبر كه سخن فرشته را مي شنود و گاه خود ملك را مي بيند، نه اين كه تنها صدا را بشنود.[۲]
اين الهام نظير الهامي است كه به حضرت خضر و ذوالقرنين و حضرت مريم و مادر موسي(ع) شده است.[۳]
و بعضا در قرآن كريم، تعبير به وحي گرديده كه البته منظور از آن، وحي نبوت نيست.
حضرت رضا(ع) در ضمن حديث مفصلي درباره امامت فرمود: هنگامي كه خداي متعال كسي را به عنوان امام براي مردم برمي گزيند به او سعه صدر، عطا مي كند و چشمه هاي حكمت را در دلش قرار مي دهد و علم را به وي الهام مي كند تا براي جواب از هيچ سؤالي در نماند و در تشخيص حق سرگردان نشود، پس او معصوم و مورد تأييد و توفيق و تسديد الهي بوده از خطاها و لغزش ها در امان خواهد بود.[۴]
از حسن بن يحياي مدائني نقل شده كه از امام صادق(ع) پرسيدم: هنگامي كه سؤالي از امام مي شود چگونه (و با چه علمي) جواب مي دهد؟ فرمود: گاهي به او الهام مي شود و گاهي از فرشته مي شنود و گاهي هر دو.[۵]
/۸۸۱/

پی نوشت:
۱- (هود، آيه ۷۱)
۲- (اصول كافي، روايات شماره ۷۰۵، ۷۰۶، ۴۳۵)
۳- (كهف / ۶۵ - ۹۸ ؛ آل عمران / ۴۲ ؛ مرم / ۱۷ - ۲۱ ؛ طه / ۳۸ ؛ قصص / ۷)
۴- (اصول كافي، ج ۱، ص ۱۹۸ - ۲۰۳)
۵- (بحارالانوار، ج ۲۶ ، ص ۵۸)

کلمات کلیدی: 

نظرات