بهترین استدلال برای اثبات وجود خداوند چیست؟

اثبات خداوند

یکی از بهترین استدلال های اثبات خداوند، برهان علیت است:
برهان علیت برهانی کاملا معقول و عام است که با اندکی تامل در اجزای آن می توان دریافت که امکان انکار و تردید در آن وجود ندارد؛ این برهان از یک اصل کاملا بدیهی و ضروری تشکیل شده است که می گوید: « هر پدیده ای نیاز به پدید آورنده دارد».
این اصل می گوید هر چیز که پدیده است، یعنی هر چیزی که نبود و بود شد یا هر چیز که ایجاد شده است و سابقه نبودن دارد و به عبارت فلسفی هر چیز که « ممکن الوجود» است - یعنی الان هست، اما بودنش ضرورتی ندارد و می توانست نباشد - نیاز به علت دارد. دلیل آن هم کاملا واضح است، زیرا هر یک از ما به راحتی با مراجعه به عقل مان در می یابیم که هر پدیده ای پدید آورنده ای می خواهد، زیرا نمی تواند خودش، خودش را به وجود آورد،چون قبل از به وجود آمدنش نبوده تا این کار را بکند. بدون هیچ علتی هم معقول نیست که از نیستی به هستی تبدیل شود. پس حتما علتی غیر از خودش برای به وجود آمدن داشته است.
بر این اساس هر چه در جهان هستی یافت می شود که دارای عمر معینی بوده، در زمان خاصی پدید آمده، یقینا پدید آورنده ای داشته است. پدید آورنده در نهایت باید به موجودی ختم شود که خود پدیده نباشد. اگر همه موجودات عالم از قسم پدیده باشند و هر یک دیگری را به وجود آورده باشد، اولین پدیده بی علت خواهد ماند ، زیرا همه پدیده های دیگر معلول او محسوب می شوند. بعد از او به وجود آمده اند، ولی خود او دارای علتی نیست که این امر محال و خلاف فرض است.

البته ممکن است گفته شود: چطور ممکن است یک موجود وجودش همیشگی باشد و این وجود را از چیز دیگر نگرفته باشد، یعنی علت نداشته باشد؟
در پاسخ می توان گفت: این امر هر چند برای ما که همواره با موجودات ممکن و پدیده سروکار داریم، نامانوس است؛ اما از نظر عقل وجود چنین موجودی محال نیست، بلکه با دقت و تامل می توان دریافت که لازم و ضروری است.
این امر در امور متداول و عادی زندگی ما هم نمونه هایی دارد، مثلا می توان گفت: روشنایی هر چیزی که روشن شده، به وسیله نور است، ولی نمی توان گفت: پس روشنی خود نور از چیست؟ چون نور خودش ذاتاً روشن و نور است، معنی ندارد دنبال علت دیگر برای آن بر آییم. چیزی که نور نبود و نور شد، باید دنبال علت نورش بود، نه چیزی که ذاتش فقط همان نور است.
تصور ما از خدا باید موجودی باشد که هیچ محدودیت و نقص و کاسیتیی در او قابل تصور نیست و از همه جهت مطلق است.
برای آشنایی بیشتر این کتاب را مطالعه کنید:
محمد سعيدي مهر ،آموزش كلام اسلامي
/۸۶۴۹/

نظرات