ازدواج فرزندان حضرت آدم (ع) چگونه بوده است؟

درباره چگونگی تکثیر نسل حضرت آدم (ع) و ازدواج فرزندان حضرت آدم، چند احتمال وجود دارد.

اول اینکه فرزندان حضرت آدم (ع) با هم ازدواج کرده باشند. یعنی ازدواج خواهر و برادر با یکدیگر صورت گرفته باشد تا نسل آدم گسترش یابد.

احتمال دوم این است که فرزندان آدم با کسانی غیر از خواهر و برادر خود ازدواج کرده باشند. مثلا به این صورت که از نسل های پیش از آدم کسانی مانده باشند که فرزندان آدم با آنها ازدواج کرده باشند. (قبل از حضرت آدم موجودات بسیاری بر روی کره زمین زندگی کرده اند از جمله موجوداتی شبیه انسان که به آنها نسناس گفته شده است.)

احتمال اول از جانب عده ای از علما نظیر علامه طباطبایی برگزیده شده است و آیه ذیل را دلیل آن بیان کرده اند:

«یا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذی خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً كَثیراً وَ نِساءً[نساء/۱] اى مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید! همان كسى كه همه شما را از یك انسان آفرید و همسر او را (نیز) از جنس او خلق كرد و از آن دو، مردان و زنان فراوانى (در روى زمین) منتشر ساخت.»

مطابق این آیه تکثیر نسل از آدم و حوا (منهما) بوده است و کس دیگری بیان نشده از همین رو گفته اند که این آیه دلیلی بر ازدواج خواهر و برادری در آن زمان بوده است.

همچنین این مطلب در احادیث متعددی بیان شده است. امام سجاد (ع) می فرمایند:  از حوّا بیست پسر و بیست دختر متولّد شد، و در هر شكم یك پسر و یك دختر برایش تولّد مى‏یافت، و اوّلین فرزند او «هابیل» همراه با یك دختر بنام «اقلیما» بود، و در زایمان دوم: «قابیل» با دخترى بنام «لوزا»، و لوزا زیباترین دختر او بود. زمانى كه آنان به بلوغ رسیدند از ترس فتنه و گرفتارى حضرت آدم همه را فراخوانده و به هابیل پیشنهاد ازدواج با لوزا و قابیل با اقلیما را داد.[۱]

و درباره اشکالاتی که به این احتمال می شود، جواب هایی داده اند:

اینکه ازدواج خواهر و برادر حرام است، حکمی تشریعی است که بر خلاف احکام تکوینی قابل تغییر هستند. مثل حکم مست کننده بودن شراب تکوینی است و هرگز تغییر نمی کند. اما حکم حلال بودن یا حرام بودن تشریعی است و در اختیار خدای متعال است و خدایی که آن را حرام کرده، ممکن است زمانی آن را مجاز اعلام کرده باشد.

و ضرورت تکثیر نسل آدم (ع) می تواند دلیلی برای اجازه خدای متعال نسبت به این مساله باشد. علامه طباطبایی در این باره می نویسند: چه مانعى دارد كه یك عمل را در روزى و روزگارى جایز و مباح كند، و در روزگارى دیگر حرام نماید، در روزى كه جز تجویزش چاره‏اى نیست تجویز كند و در روزگارى دیگر كه این ضرورت در كار نیست تحریم كند، ازدواج خواهر و برادر را در روزگارى كه تجویزش باعث شیوع فحشا و جریحه‏دار شدن عفت عمومى نمى‏شود تجویز كند و در روزگارى دیگر كه باعث این محذور مى‏شود تحریم كند. ... شیوع فحشا بوسیله ازدواج خواهر و برادر در زمانى است كه جامعه گسترده‏اى از بشر وجود داشته باشد و اما در روزگارى كه در تمامى روى زمین غیر از چند پسر و چند دختر از یك پدر و مادر وجود ندارند و از سوى دیگر مشیت خداى تعالى تعلق گرفته كه همین چند تن را زیاد كند، و افرادى بسیار از آنان منشعب سازد، دیگر عنوان فحشا بر چنین ازدواجى منطبق و صادق نیست.[۲]

[۱]. الإحتجاج على أهل اللجاج، ج‏۲، ص: ۳۱۴.
[۲]. ترجمه تفسیر المیزان، ج‏۴، ص: ۲۳۰.