با توجه به اینکه مسلمان ها حتی از فحش دادن به بت پرستان نهی شده اند، چرا عده ای را لعن می کنیم؟

 بت پرستان

فحش دادن و لعن کردن دو مساله متفاوت است و ماهیت آنها با یکدیگر فرق می کند. در فحش دادن هیچ فایده منطقی و عقلایی وجود ندارد. در حالی که لعن کردن دارای فایده ای است که وجود آن را ضروری می کند.

و حتی در قرآن که از فحش دادن به مشرکین نهی شده است، دهها بار گروههایی را مورد لعن قرار داده است، به عنوان نمونه  قرآن کسانی که سبب گمراهی دیگران می شوند را لعن کرده و لعنت کردن آنها را سزاوار اعلام نموده است. (هر کسی که لعنت کننده است باید این گونه افراد را لعن کند):

«إِنَّ الَّذِینَ یَكْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَالْهُدَى مِن بَعْدِ مَا بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْكِتَابِ أُولَـئِكَ یَلعَنُهُمُ اللّهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ؛[بقره/۱۵۹] كسانى كه دلایل روشن، و وسیله هدایتى را كه نازل كرده ‏ایم، بعد از آنكه در كتاب براى مردم بیان نمودیم، كتمان كنند، خدا آنها را لعنت مى‌‏كند؛ و همه لعنت ‏كنندگان نیز، آنها را لعن مى‌‏كنند».

اگر در آیه قرآن در نهی از دشنام دادن نیز دقت کنیم، روشن است که نهی از فحش دادن، به دلیل ماهیت غیر منطقی ماجرا و زمینه سازی آن برای اقدامات جاهلانه بیشتر است:
«وَ لا تَسُبُّوا الَّذینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ[انعام/۱۰۸] (به معبود) كسانى كه غیر خدا را مى‏خوانند دشنام ندهید، مبادا آنها (نیز) از روى (ظلم و) جهل، خدا را دشنام دهند.»

فحش دادن هیچ فایده ای برای جناح حق ندارد. و تنها می تواند سبب تحریک طرف مقابل برای مقابله به مثل شود. در حالی که جناح حق باید سخنی بگوید که فایده ای در پی آن باشد. حضرت علی (ع) زمانی که می بیند، بعضی از اصحاب ایشان در جنگ صفین، به شامیان دشنام می دهند، به آنها می فرمایند: من خوش ندارم كه شما دشنام دهنده باشید، اما اگر كردارشان را تعریف، و حالات آنان را باز گو مى‏كردید به سخن راست نزدیك‏تر، و عذر پذیرتر بود.[۱]

بنابراین باید لعن را با توجه به فایده آن انجام داد. و با اندک تاملی روشن می شود که لعن کردن، از مصادیق تبری از دشمنان است که از فروع دینی اسلام نیز به شمار می رود.

انسانی که نسبت به مساله ای عشق می ورزد، باید با عوامل آسیب رسان به عشق و علاقه خود، دشمنی کند. از همین روست که عشق و محبت انسان، برای او مرز و خط قرمز می آفریند.

کسی که ادعای دوستی با همه کس و همه فرقه ها را دارد، قطعا منافق است که می تواند هر دقیقه به شکلی و رنگی دربیاید و کنار عوامل کاملا ناسازگار، باقی بماند. به عنوان مثال چگونه ممکن است کسی طرفدار مظلومین باشد و در عین حال ظالمان را نیز دوست داشته باشد؟ و تعامل و رابطه اش با هر دو گروه مظلوم و ظالم یکسان باشد؟

بنابراین اگر باید با اولیاى الهی دوستى كرد، با دشمنان خدا هم باید دشمنى كرد. و اگر «دشمنى» با دشمنان خدا نباشد، به تدریج رفته رفته، همان دشمنی ها عادی و طبیعی جلوه می کند و شخص خود در صف دشمنان اولیاء الهی در می آید. در واقع تبری جستن به مانند سیستم دفاعی بدن است که مانع رشد میکروب ها می شود. علاوه بر اینکه می تواند معیار و محکی جدی برای مدعیان باشد که در ادعای دوستی و عشق خود، چقدر جدی و صادق هستند.

بنابراین تبری (دوری جستن) و لعن کاملا منطقی و معقول است همان گونه که منابع دینی نیز به کرات آن را بیان کرده اند.

[۱]. نهج البلاغه، خطبه ۲۰۶.

دیدگاه‌ها

تصویر parva

لعنت فرستادن گناه صغیره هست؟

تصویر پاسخگوی اعتقادی

پاسخ :
با سلام وتشکر .
گویا منظور شما فحش وبد زبانی است ونه لعن در این صورت باید گفت یکی از گناهان کبیره زبان و آفاتی که برای زبان وجود دارد ، فحش دادن به دیگران است. از نظر دین و آداب دینی ، مسلمانان مؤظف به رعایت آداب زبان هستند.
در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که مسلمانان را امر به گفتن حرف نرم و نیکو می کند :
«وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً» (۱) .
در جای دیگر می فرماید: «قُولا لَهُ قَوْلاً لَیِّناً»(۲)
از نظر علما نیز رعایت ادب زبان لازم و مهم است . بعضی از فقها فتوی داده اند اگر کسی فحش دهد، از عدالت خارج می شود.(۳)
بنا بر این فحش دادن، حتی به کافر بر خلاف آداب و دستور اسلامی است و جایز نیست.
اما لعن کردن مسئله دیگری غیر از فحاشی و بد زبانی است. لعن ، نفرین است، مثلا خدا در قرآن می فرماید :
لعنه الله علی الظالمین؛ یعنی ظالمان از رحمت خدا به دور باشند.
در این جا خدا به ظالمان نفرین می کند.
لعن کردن به معنای فحش دادن و بد زبانی نیست، بلکه نفرین است. نفرین در کلمات پیامبر و ائمه آمده است و در مواردی افرادی را لعن و نفرین کرده اند وحتی لعن ظالمان نه تنها گناه نیست بلکه ثواب هم دارد .
گفتنی است در فرهنگ اسلامی لعن و نفرین مومن منع شده است. حضرت باقر (ع) فرمود: «چون لعنت از زبان کسی در باره دیگری بیرون آید، لعن میان لعنت کننده و لعنت شده، تردد و نَوَسان کند. اگر مجوزی در لعنت شده دید، بر او وارد می‌شود و گر نه به خود لعنت کننده باز می‌گردد». (۴)
رسول خدا (ص) فرمود: «لعن مؤمن مانند کشتن او است». (۵)
پی نوشت ها:
۱. بقره(۲)آیه۸۳.
۲. طه(۲۰) آیه ۴۴.
۳. کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج‏۱۰، ص ۲۹۹؛
جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج‏۴۱، ص ۵۴.
۴. مصطفی دشتی، معارف و معاریف، واژه لعن.ج۸،ص۷۴۹، نشر دانش، قم، ۱۳۷۶ ش.
۵. محمد محمدی ری‌شهری، میزان الحکمه، واژه لعن، شماره حديث ۱۸۲۳۳.

نظرات