آیا اهل سنت در منابع حدیثی خود، مستنداتی درباره توسل دارند؟

در ذیل احادیثی از منابع اهل سنت بیان می کنیم که توسل در آن احادیث بیان شده است. در ذکر هر حدیث تنها یک منبع نقل می کنیم و اگر کسی طالب منابع بیشتر از حدیث مذکور است، می تواند به کتاب آیین وهابیت، نوشته آیت الله سبحانی  فصل هفتم مراجعه کند.

حدیث یكم، حدیث عثمان بن حنیف:
مرد نابینائى حضور پیامبر آمد، و گفت از خداوند بخواه به من عافیت بخشد، پیامبر فرمود: اگر مایل هستى دعا كنم، و اگر مایل هستى صبر كن كه این بهتر است، مرد نابینا گفت، دعا بفرمائید. پیامبر به او دستور داد وضو بگیرد و در وضوى خود دقت كند و دو ركعت نماز بگزارد و این چنین دعا كند:
پروردگارا من از تو درخواست مى‌‏كنم و به وسیله پیامبرت محمد، پیامبر رحمت به تو متوجه مى‌‏شوم، اى محمد من درباره حاجتم به وسیله تو به خدایم متوجه مى‌‏شوم تا حاجتم را برآورده بفرمائى، پروردگارا شفاعت او را درباره من بپذیر ...[۱]

حدیث دوم، توسل به حق سائلان:
«عطیه عوفى» از «ابو سعید خدرى» نقل مى ‏كند، پیامبر گرامى(صلّى اللّه علیه و آله) فرمود:
هر كس از خانه خود براى نماز بیرون برود و در این حال دعاى یاد شده در زیر را بخواند، با رحمت خدا روبرو مى ‏گردد، و هزار فرشته براى او طلب آمرزش مى‌كنند:
پروردگارا از تو درخواست مى‌‏كنم به حق سؤال كنندگان و به حرمت گامهائى كه به سوى تو بر مى‌‏دارم، من از روى نافرمانى و براى خوش گذرانى و یا ریاء و سمعه از خانه بیرون نیامده ‏ام.[۲]

حدیث سوم، توسل به حق پیامبر(صلّى اللّه علیه و آله):
وقتى آدم مرتكب گناهى شد، سر به آسمان بلند كرد و گفت (خدایا) ترا به حق محمد سؤال مى ‏كنم كه مرا ببخشى.[۳]

حدیث چهارم، توسل پیامبر به حق پیامبر و حق پیامبران پیشین:
هنگامى كه فاطمه دختر اسد، درگذشت، رسول خدا پس از اطلاع از مرگ وى بر بالین او نشست و فرمود: اى مادرم پس از مادرم، خدا تورا رحمت كند، سپس اسامه و ابو ایوب و عمر بن الخطاب و غلام سیاهى را خواست كه ‏قبرى آماده سازند، وقتى قبر آماده شد، پیامبر خدا با دست خود لحدى ساخت و خاك آن را با دست خود در آورد و در قبر رو به پهلو دراز كشید و این چنین دعا كرد:
خدائى كه زنده مى ‏كند و مى ‏میراند و او زنده است و نمى ‏میرد، مادرم فاطمه دختر اسد را بیامرز و جایگاه او را وسیع قرار ده، به حق پیامبرت و پیامبرانى كه پیش از من بودند.[۴]

حدیث پنجم، توسل به ذات پیامبر(صلّى اللّه علیه و آله):
سواد بن قارباز اصحاب رسول خدا (ص)، شعری به این مضمون سرود:
 گواهى مى ‏دهم كه جز خدا، خدایى نیست و تو بر هر پوشیده از حسى، امین مى ‏باشى، تو نزدیكترین وسیله به سوى خدا، از دیگر پیامبران هستى، اى فرزند گرامی ها و پاكیزه ‏ها، به ما دستور ده آنچه را به تو مى ‏رسد، اى نیكوترین فرستادگان هر چند كه عمل به دستور تو موجب سفیدى موى سر باشد، شفیع من باش در روزى كه شفاعت شافعان به اندازه رشته خرما به حال سواد بن قارب، سودى نمى ‏بخشد.[۵]

[۱]. سنن ابن ماجه» جلد ۱، صفحه ۴۴۱، از انتشارات دار احیاء الكتب العربیه عیسى
البابى الحلبى و شركاء، تحقیق محمد فواد عبد الباقى شماره حدیث ۱۳۸۵.
[۲]. مسند امام احمد بن حنبل ج ۳ حدیث ۲۱.
[۳]. «مستدرك حاكم» جلد ۲ صفحه ۶۱۵.
[۴]. حلیة الاولیاء «ابو نعیم اصفهانى» جلد سوم، صفحه ۱۲۱.
[۵]. الدرر السنیة صفحه ۲۹ نگارش زینى دحلان، و «التوصل إلى حقیه التوسل».

نظرات