اخلاق و عرفان

شهر سوال ـ پیامبر(ص) و امام (ع) تنها براى تعلیم و یاددادن به دیگران توبه نمى‏ کردند، بلکه واقعاً با توبه، به دنبال بازگشت به خدا بودند، اما نه بازگشت از گناه؛ بلکه آن بزرگواران چون توجه به امور مادى را (که لازمه ضرورى زندگى مادى است) دور از شأن بندگى و مقام عصمت خود و گناه تلقى مى ‏کردند، از این امور اجتناب‏ ناپذیر توبه مى‏ کردند.

شهر سوال ـ ...باید حواسمان جمع باشد مخالفت فرمان خدا را نكنيم،‌ و الّا اگر گناه را انجام بدهيم كم كم عادت مي­‌شود، عادتی که خودش آدم را به سوی گناه حركت مي‌­دهد، لذا یکی از موانع کمال انسان، عادت است.

نه شیوه افراطی در مقابل حیوانات صحیح است که بعضی حیوان را مثل یکی از اعضای خانواده خود حساب کرده و حتی آن را در رختخواب خود می خوابانند! و فکر می کنند حیوان نیز به مثابه و هم شکل انسان نیازهای عاطفی دارد. و نه شیوه تفریطی صحیح است که بدون دلیل منطقی و موجه، آسیبی به حیوانی رسانده شود.

اگر کسی در زندگی خود دغدغه ای نسبت به راستگویی نداشته باشد و به سادگی دروغ بگوید، هرگز با این معضل مواجه نمی شود که آیا راستگویی همیشه بایسته است یا خیر؟ چنین کسی می تواند به سادگی شعار دهد و دروغگویی را حتی در مواضع مصلحت آمیز محکوم کند.اما اگر شخص در زندگی خود نسبت به راستگویی، تعهد داشته باشد، با موقعیت هایی مواجه می شود که راستگویی را در تزاحم با امر مهم دیگری می بیند. ممکن است یک راست گفتن او، کمک به ظالمی باشد تا جان شخص بی گناهی را بگیرد!